Magazine Logo

Redactioneel

Annette Plooy en Marianne Bassant

Participatie

Annette Plooy en Marianne Bassant Herstel kan niet zonder empowerment. De herstelbeweging in Nederland roept dit al jaren en weet zich hierin gesterkt door de studies over herstelprocessen die in de afgelopen jaren zijn verschenen. Je ontworstelen aan de rol van psychiatrisch patiënt en vanuit je psychische beperkingen vorm geven aan een betekenisvol bestaan is alleen mogelijk als je de controle herwint over je eigen leven. Maar wat betekent 'empowerment'? En vooral: wat betekent het begrip voor mensen met psychische beperkingen zelf? Wilma Boevink, Hans Kroon en Femke Giesen beschrijven in dit nummer de resultaten van een onderzoek onder mensen met langdurende psychische kwetsbaarheden, waarin met behulp van de methode van Concept Mapping in kaart is gebracht uit welke domeinen en dimensies 'empowerment' volgens deze mensen bestaat. Voor wie verwacht dat controle herwinnen over je leven vooral te maken heeft met ziektemanagement zullen de resultaten verrassend zijn. Empowerment staat niet voorop bij Wonen in de Wijk. Bij dit project van Bavo Europoort, waarin een groep cliënten die niet in een ribw terecht kunnen begeleiding krijgen bij zelfstandig wonen, gaat het volgens Moniek Bogaards, Lilian Lucassen en Bert-Jan Roosenschoon voorlopig nog vooral om stabilisatie, niet om ontwikkeling. Dankzij een combinatie van psychiatrische zorg, woonbegeleiding en thuiszorg krijgen cliënten die anders langdurig op een klinische voorziening aangewezen zouden zijn, de mogelijkheid om buiten de muren van de instelling te wonen. Voor vele deelnemers aan het project is dit op zich al een ware verademing. De verbintenis met de instelling blijft echter sterk aanwezig - ook fysiek: de woningen liggen rondom klinische voorzieningen - , en wat betreft integratie in de wijk en de ontwikkeling van een echt maatschappelijk steunsysteem valt nog veel winst te behalen. In 'Het verbond als therapeutische grondslag' laten Mario Domen en Han Deibert ons kennis maken met een alternatieve manier om mensen die een psychose doormaken op te vangen. De Zwitserse psychiater Luc Ciompi (her)ontdekte het Soteria-model, toetste het aan zijn eigen ruime ervaring en werkte de methode verder uit. Crisisopvang in 'zachte kamers', waarbij de houding van de begeleiders wordt omschreven door het begrip 'being with' (verbondenheid). Begeleiders die zowel professionals als vrijwilligers, vrienden of familie van de betrokkene kunnen zijn. Dat er meer mensen zijn die vinden dat er wat moet veranderen in de crisisopvang in ggz-instellingen blijkt ook elders in dit nummer. Agnes van Everdingen beschrijft in de rubriek Inits haar ervaringen bij een crisisopname. Hierbij vallen geen termen als 'een zachte kamer' of 'being with'. De zogenaamde Comfort Room op de afdeling waarnaar zij werd verwezen om tot rust Ook in de bijdrage van Henk Fox en zijn medeauteurs worden we als lezer zeer direct geconfronteerd met een crisissituatie. Hier wordt de samenwerking - of het gebrek daaraan - in de triade cliënt-familie-hulpverlener onder de loep genomen. De crisisopname van Rob wordt beschreven vanuit de beleving van zijn moeder, vanuit Robs eigen beleving en vanuit de rapportage van de hulpverleners. Door deze rapportage naast het indringende, persoonlijke verhaal van de moeder te plaatsen wordt het beeld van een afstandelijke hulpverlening versterkt. Het verhaal van de beleving van individuele hulpverleners ontbreekt. Het gaat de auteurs dan ook nadrukkelijk om aandacht voor de rol en betekenis van familieleden bij de behandeling en het belang van samenwerking met de familie. In deze casus beschrijft de moeder hoe zij bij de crisisopname van haar zoon een trauma opliep. Over bejegening en protocollen en hoe het anders kan. En dan 'The Boston Peer Party: een Brabants gezelschap op reis'. De associatie met gezellig theedrinken en heerlijke appelbollen is snel gelegd, maar daarover komen we in het verslag over hun studiereis niets te weten. Zij brengen wel verslag uit van het driedaagse internationale congres 'From Innovations tot Practice: the promise and challenge of achieving recovery for all', georganiseerd door The Boston University Center for Psychiatric Rehabilitation. Verder brachten zij een bezoek aan dit Center for Psychiatric Rehabilitation en aan Alternatives in Withinsville. Niet alleen de werkbezoeken en het congres waren zeer inspirerend, maar ook het reisgezelschap. De intentie is dan ook 'de reis op eigen bodem voort te zetten'. In de rubriek Toen doet Dorothé van Slooten verslag van de twee (F)ACT-congressen die zij dit najaar heeft bezocht. Aanvullend of overkill? En wat neem je ervan mee naar huis? Met de 'Icon' over Charlie Rapp voegt Michiel Bahler een nieuw icoon toe aan onze eregalerij. Oplettende lezers zullen in dit nummer ook een paar mooie voorbeelden ontdekken van verhullend taalgebruik, zoals een Comfort Room die door de gebruikster als een 'kamergrote vuilnisbak' wordt ervaren. Of het algemene gebruik van het woord 'separeer' in het artikel van Henk Fox e.a., terwijl Rob de locatie als gebruiker op grond van zijn eigen ervaringen gewoon 'isoleer' blijft noemen. Een interessant fenomeen dat ook van belang is bij alle mooie innovaties in de zorg. Waar staan die woorden en begrippen voor en in wiens taal worden ze gepresenteerd? Enige argwaan op dit punt duidt niet op een stoornis, maar op gezond verstand. Iris van Soest heeft dankzij haar tweeledige carrière in de psychiatrie beide talen leren spreken. In haar herstelverhaal maakt zij duidelijk hoe zij daarmee omgaat en welke rol oude littekens daarbij spelen. En dan zijn we weer terug waarmee we dit Redactioneel begonnen: empowerment. En het belang van leren en werken voor herstel. Duidelijker kan het bijna niet. Om de rest van dit artikel te lezen dient u zich in te loggen of te registreren.

WTA

WTA (Het Wetenschappelijk Tijdschrift voor Autisme) is een peerreviewed tijdschrift met als doelstelling het bevorderen van de verspreiding van wetenschappelijk gefundeerde kennis over het spectrum van autismestoornissen in het Nederlands taalgebied. De verbreding van het wetenschappelijk fundament is gericht op de verbetering van de positie van mensen met autisme in de samenleving in de meest brede zin van het woord.

Naar de website.



Ouderschapskennis

Ouderschapskennis, voor opvoedondersteuners en ouderbegeleiders, is een tijdschrift voor de studie van ouderschap en ouderschapsproblematiek. De redactie van Ouderschapskennis weet uit ervaring wat de dagelijkse dilemma’s op de werkvloer van ouders, ouderbegeleiders en opvoedondersteuners zijn.

Naar de website



Waardenwerk

Tijdschrift Waardenwerk richt zich op het onderzoeken en ondersteunen van werken aan waarden op drie, onderling samenhangende niveaus: het niveau van de persoonlijke bestaansethiek, het niveau van werk en professioneel handelen en het niveau van organiseren en besturen.

Naar de website



Participatie en Herstel

‘Participatie en Herstel’ is een voortzetting van het Tijdschrift voor Rehabilitatie en Herstel. Het richt zich op ondersteuning van maatschappelijk herstel, sociale inclusie en het tegengaan van maatschappelijke uitsluiting van mensen met een verslaving of met forensische problematiek.


Naar de website